आइसिटी समाचार
कोभिड-१९ महामारीले एडभान्स नेटवर्क र डिजिटल प्रविधिहरूमा पहुँच हुनु केवल विलासिता मात्र होइन, आधुनिक समाजको एक अत्यावश्यक कुरा भएको स्पष्ट पारेको छ ।
कोभिड महामारीसँग जुधेर अगाडि बढ्दै गर्दा भविष्यमा समाजको हरेक तहमा सूचना प्रविधिको विकास र पहुँच स्थापना गर्न सके यसले महामारी व्यवस्थापनमा ठुलो टेवा पुर्याउने महशुस भएको छ । साथै देशको समग्र आर्थिक तथा सामाजिक विकासमा महत्वपूर्ण योगदान पनि गर्नेछ ।
त्यसकारण राज्यले मात्र होइन् प्रविधिमा काम गर्ने संघ संस्था, विश्वविद्यालय तथा विज्ञहरुले समेत प्रविधिलाई गुणस्तर बनाउने र सर्वसाधारणको पहुँचमा पुर्याउने कुरालाई प्राथमिकतामा राख्ने तथा लगानी बढाउनु पर्ने देखिन्छ । आईसीटीले विकासोन्मुख देशहरूमा गरिबी विरुद्ध प्रभावकारी रूपमा लड्न अभूतपूर्व अवसरहरू प्रदान गर्दछ ।
प्रविधिको विकाससँगै डिजिटल डिभाइड पनि बढ्दै गएको छ । हामीले डिजिटल डिभाइडको खाँडललाई कम गर्ने काम गर्नुपर्छ । आईसीटीले सबैका लागि समान अवसर सिर्जना गर्नुपर्दछ ।
सन् २०१९ मा तयार गरि अगाडि बढाइएको डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्कले राज्यका बहुआयमिक विषयलाई सूचना प्रविधिको सहयोगले द्रुत विकाश गर्ने परिकल्पना गरेको छ । जस अन्तर्गत विभिन्न क्षेत्रमा फ्रेमवर्क अनुसारका गतिविधिहरू अगाडि बढिसकेका छन् ।
डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क एक वृहत योजना पनि हो, जसले समाजलाई डिजिटल समाजमा रूपान्तरण गर्ने लक्ष्य राखेको छ । यसले सबै नागरिकलाई आधुनिक प्रविधिको पहुँच सुनिश्चित गर्नेछ र यसलाई समग्र मानिसको जीवनस्तर सुधार गर्न प्रयोग गर्न सकिनेछ ।
यस फ्रेमवर्कमा डिजिटल साक्षरता प्रवर्द्धन गर्ने, डिजिटल पूर्वाधार विस्तार गर्ने र आईसीटी क्षेत्रमा नवप्रवर्तनलाई प्रोत्साहन गर्ने नीति, रणनीति र कार्यक्रमहरू समावेश छन् । हाम्रो लक्ष्य भनेको प्रविधिको उच्चतम प्रयोग गरि नयाँ नयाँ अवसरहरू सिर्जना गर्ने र मुलुको आर्थिक सम्वृद्धि हासिल गर्नु हो ।
डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्कको अतिरिक्त, आईसीटी क्षेत्रमा अनुसन्धानको महत्त्वलाई पनि जोड दिन चाहन्छु । अनुसन्धान र आविष्कार, विकासको मेरुदण्ड हो । यसले हरेक क्षेत्रको प्रगतिमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ ।
अनुसन्धानमार्फत हामी नयाँ प्रविधिहरू पत्ता लगाउन सक्छौं, नयाँ अवसरहरू पहिचान गर्न सक्छौं र जटिल समस्याहरू समाधान गर्न सक्छौं । हामीले अनुसन्धानमा लगानी गर्नुपर्दछ र उद्योग, शैक्षिक संस्था र सरकार बीचको सहकार्यलाई प्रोत्साहन गर्नुपर्दछ ।
हामी सदैव अनुसन्धान मार्फत हाम्रा सीमाका दयाराहरु बढाउने कार्य गर्नु पर्दछ । यस सम्मेलनले हामीलाई एकअर्काबाट सिक्ने, उत्कृष्ट अभ्यासहरू साझा गर्ने, र हामीले सामना गर्ने चुनौतीहरूको नवीन समाधानहरू पहिचान गर्ने उत्कृष्ट अवसर प्रदान गर्ने आशा छ ।
सूचना प्रविधिको क्षेत्र अत्यन्तै सम्भावना बोकेको क्षेत्र हो र नेपालले यसबाट उच्चतम लाभ लिन सक्दछ भन्ने मलाई विश्वास छ । हामी बर्षेनी हजारौको संख्यामा आइटीका दक्ष जनशक्तिहरु उत्पादन गर्न सक्ने क्षमतामा पुगेका छौँ ।
इन्टरनेटको पहुँच पनि उल्लेख्य मात्रामा बढिरहेको छ । तसर्थ नेपालमा रोजगारीका अवसर सिर्जना गर्दै विदेशका कामहरु समेत नेपालमा आउटसोर्स गर्न सके यसले नेपालको अर्थतन्त्रमा राम्रो टेवा पुर्याउने देखिन्छ ।
हाम्रो सही नीति, रणनीति र लगानीले नेपाल आविष्कारको हब र आईसीटी क्षेत्रमा अग्रणी बन्न सक्छ भन्ने मलाई विश्वास छ ।
संचार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रीको हैसियतमा रहेर यो क्षेत्रलाई प्रवर्द्वन गर्न मेरो हरसम्भव प्रयास रहनेछ भने सरोकारवाला निकाय तथा विज्ञहरुलाई समेत म यस क्षेत्रको विकासमा ठोस योजनाहरु सहित आउनका लागि अपिल गर्दछु ।
अन्तमा एपानले अगाडि सारेका लक्ष्यहरू अगाडि बढाउन, डिजिटल रूपान्तरणलाई ड्राइभ गर्न र सबैका लागि उज्यालो भविष्य सिर्जना गर्ने हरक्षेत्रका हाम्रा साझेदारहरूसँग काम गर्ने नेपालको प्रतिबद्धता दोहोर्याउन चाहन्छु ।
(मंगलबार, एशिया प्यासिफिक एडभान्स नेटवर्क ( एपान) सम्मेलनको औपचारिक उद्घाटन गर्दै मन्त्री शर्माले व्यक्त गरेको विचारको सम्पादित अंश )
