आइसिटी अवार्ड २०१७ : यस्ता छन् शीर्ष ५ प्रतिष्पर्धी स्टार्टअप र इन्नोभेटभ प्रडक्ट

लिभिङ विथ आइसिटीको आयोजनमा भदौ १ मा हुने दोस्रो संस्करणको आइसिटी अवार्डका ४ विधामध्ये बेस्ट आइसिटी स्टार्टअप अवार्ड २०१७ र बेस्ट इन्नोभेटिभ प्रडक्ट आइसिटी अवार्ड २०१७ का लागि शीर्ष ५ ले प्रतिष्पर्धा गरिरहेका छन् । शीर्ष ५ स्टार्टअप र प्रडक्टमध्ये शीर्ष ३ मा अटाउने प्रतिष्पर्धीलाई अवार्ड दिइने छ ।

शीर्ष ५ स्टार्टअप कम्पनी

बसोबास नेपाल प्रालि
घरजग्गा कारोबारलाई अनलाइनबाटै व्यवस्थित गर्ने उद्धेश्यका साथ सन् २०१४ देखि वेबसाइटको रुपमा सञ्चालनमा आएको हो बसोबास नेपाल प्रालि कम्पनीको रुपमा गत फेब्रुअरीदेखि सञ्चालनमा आएको हो ।

शंखमुल काठमाडौंमा कार्यालय रहेको यस कम्पनीको मुख्य प्रडक्ट बसोबास डटकम हो, जसलाई नेपालकै पहिलो अनलाइन प्रोपटी मार्केट प्लेसको रुपमा विकास गरिएको छ । बसोबास डटकमले जग्गा, घरजस्ता सम्पत्तीका बिक्रेता र खरिदकर्तालाई एकै ठाउँमा ल्याएको छ । घरजग्गा बेच्ने वा किन्ने दुवैले यो अनलाइन मार्केटिग प्लाटफर्म प्रयोग गरे एजेन्टलाई कमिशन र ट्याक्स तिर्नुपर्ने बाध्यता त हट्ने नै छ, छिटो काम पनि बन्ने छ ।

यो कम्प्लिट प्रोपर्टी मार्केट प्लेस हो । याे 'प्रोपटी ओनर' र 'प्रोपर्टी बायर'लाई जोड्ने माध्यम बनेकाे छ । यतिमात्रै होइन यसले रियलस्टेट एजेन्सीलाई बिक्रेता र खरिदकर्ताको तथ्यांक उपलब्ध गराएर प्रत्यक्ष सेवा प्रदान गरिरहेको छ ।

कसैलाई घर वा फ्ल्याट चाहिएको छ भने अब चिन्ता लिइरहनु पर्दैन । बसोबास डटकमले तपाईको चाहेको मूल्य, ठाउँ, आकारअनुसारका घर, फ्ल्याट, जग्गा आदि अनलाइनमै उपलब्ध गराइदिन्छ । बिक्रेताले आफ्नो बजेटअनुसारको प्रोपर्टी पाउने सुविधा दिएको छ ।

क्याचीरोड प्रालि
क्याचीरोड लोकल सर्च इन्जिन हो, जसअन्तर्गत जोकोहीले आफ्नो बिजनेश प्रोमोशन गर्न सकिन्छ । यसले नेपालको लोकल बिजनेश प्रोमोट गर्ने उद्धेश्य राखेको छ । यसमा बिजनेश –(प्रडक्ट÷सर्भिस) सोकेस गर्न, इभेन्ट सोकेसन गर्नका साथमा ब्लगहरु अपडेट गर्न सकिन्छ ।

क्याचीरोडमा आफ्नो वेबसाइट रजिस्टर गर्दा क्याचीरोडको पेजमा मात्रै नभई सर्च इन्जिनहरु गुगल, याहू, बिङ आदिमा टप र्याकंमा ल्याउन सकिन्छ । यतिमात्रै नभई क्याचीरोडमा युजरहरुले सम्बन्धित प्रडक्ट र पेजको रिभ्यु र रेट गर्न सक्ने सुविधा पनि छ ।

त्यस्तै अर्को यसको आकर्षक फिचर भनेको यसले अन्टरनेटिभ साइटको रुपमा काम गर्नु हो । यदि तपाईको वेबसाइट सटडाउन भएको वा केही समस्याले चल्न सकेन भने क्याचीरोडलाई वैकल्पिक वेबसाइटको रुपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ । यो मोबाइल फ्रेन्ड्ली हो ।

३००० भन्दा बढी भेरिफाइड बिजनेश छ जहाँ नियरबाइ बिजनेश खोज्नुहुन्छ भने क्याचीरोडमा खोज्नुहुन्छ । क्याचीरोड एउटा अनलाइन मार्केटिगं प्लेस हो, जहाँ विभिन्न किसिमका प्रडक्टको सूचीमात्रै नराखी फोटो, भिडियो अपलोड गर्न सकिने र सिधै सोसल मिडियामा सेयर गर्न सकिन्छ । मार्केट प्लेसमा कुनै प्रडक्ट किन्न चाहे किन्न सकिन्छ ।

पाइला टेक्नोलोजी प्रालि
पाइला टेक्नोलोजी एउटा टेक स्टार्टअप कम्पनी हो । यसले रोबोटिक्स र अटोमेसन क्षेत्रमा काम गरिरहेको छ । यो कम्पनी स्थापना भएको ७ महिना भयो । यो अवधिमा कम्पनीले ३ प्रडक्टको लञ्च र टेस्ट सफलताका साथ गरेको छ । यसको पहिलो प्रडक्ट अटोमेटिक धारा हो, जुन अटोमेटिक वाटर लेभल कन्ट्रोल सिस्टम हो । यसले घर, अफिस महल लगायतका वाटर सिस्टमलाई अटोमेट गरिदिन्छ ।  यो एउटा त्यस्तो प्रडक्ट हो, जसबाट वाटर लेभल कन्ट्रोल सिस्टमलाई वायरलेस मोडबाट सञ्चालन गर्न सकिन्छ ।

परी अर्काे प्रडक्ट (राेबाेट) हाे, जुन केही हप्ताअघि काठमाडौंको दरबारमार्गस्थित नेपाल एसबिआई बैंकमा लञ्च गरिएको छ । यसको अरु भर्जनको डेभलपमेन्ट र अरु बैंक, महल, रेस्टुराँ इत्यादीमा यसको प्रयोग गर्ने तयारी कम्पनीले गरिरहेको छ ।

त्यसैगरी पाइला टेक्नोलोजीको अर्को प्रडक्टको रुपमा भिएफडी अर्थात् भेरिएबल फ्रिक्वेन्सी ड्राइभ हो । हाल नेपालमा सञ्चालित उद्योगहरुमा प्रयोग हुने मोटर कन्ट्रोलहरु विदेशबाट आयात हुन्छ । पाइला टेक्नोलोजीले नेपालमै पहिलो पटक भिएफडी सफलताका साथ परीक्षण गरेको छ र नेपालका उद्योगहरुलाई यो प्रडक्ट प्रदान गर्न ’म्यानुफेक्चरिङ फेजमा गइसकेको छ । अब लो कस्ट र राम्रो टेक्निकल सपोर्टका साथमा खरिद गर्न सकिन्छ ।

साेनीटेक प्रालि
दुई शब्द सफ्टवेयर र एनिमेशनबाट सक्षिप्तीकरण गरेर सोनीटेक कम्पनी प्राइभेट लिमिटेड स्थापना गरिएको हो । यो कम्पनी २०१६ को जुलाइमा स्थापना गरिएको हो । यो कम्पनीले अहिले भइरहेका म्यानुअल कामलाई अटोमेट गर्ने भिजनका साथमा हरेक मानिसको हातमा आई लर्निङ बुक्सहरु ल्याउने काम अघि बढाएको छ ।

यस कम्पनीले आइ लर्निग सिस्टमहरु (बुक्सलाई डिजिटलाइज गर्ने), कस्टमबेस्ड सफ्टवेयरहरु (अनलाइन÷अफलाइन सफ्टवेयर, डेस्कटप एप्लिकेशन)मा एमआइएस, लाइब्रेरी म्यानेजमेन्ट सिस्टम, इन्भेन्ट्री म्यानेजमेन्ट सिस्टम आदि बनाइरहेको छ ।

त्यसैगरी मोबाइल एप्लिकेशन डेभलपमेन्टमा विभिन्न प्लेटफर्ममा एप बनाएको छ । त्यस्तै कम्पनीले रेस्पोन्सिभ वेबसाइट निर्माण गर्ने कामका साथमा डाटा एनालाइसिस गर्ने डाटा माइिनिङका कामहरु पनि गरिरहेको छ ।

वेब डेभलपमेन्ट, रेस्पोन्सिभ वेबसाइट, कस्टम सफ्टवेयर र आइ लर्निङ र डाटा म्यानेजमेन्ट सिस्टम आदिमा क्षेत्रमा यसले काम गरिरहेको छ ।

जेफ्टवेयर सोलुसन्स प्रालि
जेफ्टवेयर सोलुसन्स प्रालि मोफसलमा रहेर काम गरिरहेको आइटी स्टार्टअप हो । विराटनगरमा कार्यालय रहेको जेफ्ट वेयर प्रालिले मुख्य गरी स्कुल म्यानेजमेन्ट सफटवेयरमा आधारित रही काम गरिरहेको छ । सन् २०१६ को अगस्टमा दर्ता भएको यस कम्पनीले हालसम्म १६ भन्दा बढी सेवाग्राहीलाई सेवा दिइरहेको छ ।

जेफ्टवेयर सोलुसन्सले निर्माण गरेको “जेफेड” क्लाउड बेस्ड “ई आर पी” भएको नेपालकै पहिलो true SAAS प्रोडक्ट भएको कम्पनीको दाबी छ ।

स्कुल कलेजहरुलाई चाहिने परीक्षा, फाइनान्स, एच आर, बिल बनाउने, ई-पुस्तकालय आदि सबै एकै सफ्टवेरले गर्ने जेफेडलाई शिक्षक,विद्यार्थी, अभिभावक सबैले मिलेर चलाउन सक्छन् । यो सफ्टवेरको प्रयोगले विद्यार्थी र अभिभावक बिचको दुरी कम हुने, विद्यार्थीको प्रगति विवरण घर बाटै हेर्न मिल्ने , घरमै बसी बसी आफ्नो गुनासो हरू राख्न पाइने पगायत थुप्रै विशेषता भएकोले यो सफ्टवेर अन्य सफ्टवेरको तुलनामा अबल रहेको कम्पनीको दाबी छ ।

जेफेडले बिद्यालयमा हुने सबै कार्यहरू गर्न सहजिकरण गर्ने कम्पनीले जानकारी दिएको छ। क्लाउड बेस्ड ई आर पी सोलुसन मा ३० भन्दा धेरै मोडुल्सहरु समावेश गरिएको बताइएको छ । नविनतम प्रविधि प्रयोग गरेर अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड अनुसारनै जेफेड निर्माण गरिएको छ । प्रयोग गर्न छिटो छरितो र क्लाउड सर्भरमा डाटा सेभ गरिएको हुँदा बर्षौ वर्ष सम्म पनि डाटाहरु सुरक्षित हुन्छ ।

शीर्ष ५ इन्नाेभेटिभ प्रडक्ट

बिग फुट
बेस्ट इन्नोभेटिभ आइसिटी अवार्डमा शीर्ष ५ मा पर्न सफल प्रडक्ट हो बिग फुट । इन्जिनियरिगं अड्डा नेपाल प्रालिले विगत डेढ वर्षदेखि रिसर्च गरेर भर्खरै मार्केटमा ल्याएको बिग फुटले हात्तीको चाललाई वायरलेस सेन्सर नेटवर्क र कम्प्युनिटीबेस्ड अलर्टको प्रयोग गरी रियल टाइम ट्याकिग गर्दछ र मानिसलाई एसएमएसमार्फत् पूर्व सूचना दिने काम गर्छ ।

नेपालमा हुने धेरै समस्यामध्य जंगली हात्तीको आक्रमण पनि एक हो । हात्तीको आक्रमणबाट झापा, बर्दिया, सुनसुरी चितवनजस्ता ठाउँमा वर्षेनी थुप्रै मानिसले ज्यान गुमाउनु परेको छ । साथै लाखौं÷करोडौंको जनधनको क्षति पुन हुने गरेको छ । यतिमात्रै होइन ज्यान र जनधन जोगाउन धेरै ठाउँमा हात्तीलाई पनि मार्ने गरिदै आइएको छ । यस्ता ’हात्ती—मानिस द्धन्द‘लाई कम गर्न डेढ वर्षदेखि अनुसन्धान गरेको इन्जिनियरिङ अड्डा नेपालले हालै बिग फुट नामक रियल ट्रयाकिङ सिष्टम ल्याएको हो ।

हात्तीको चालसँगै हात्तीले सानो एम्प्लिच्युडको वेभहरु सिर्जना गर्दछ । त्यो वेभहरुलाई अध्ययन गर्न सकियो भने हात्ती कहाँ छ, कहाँ आउँदैछ भनेर थाहा पाउन सकिने नयाँ आइडियाको विकास गर्दै यो टिमले बिग फुट विकास गरेको हो । यो टिमले ६ महिनाअघि बर्दियाको पत्थरभोजी भन्ने ठाउँमा पाइलोटिङका लागि राखेको छ । र, यो अहिले पनि चालूको अवस्थामा रहेको छ ।

यो यस्तो डिभाइस हो, जुन जंगलमै गाडेर राखिन्छ र डिभाइसले त्यसपछि भर्चुअल फेन्स बनाउँछ र फेन्सले वरिपरी हात्ती आयो भने हात्ती कुन ठाउँमा कुन गतिमा जाँदैछ भनेर थाहा पाउन सकिन्छ । यसले गर्दा हात्ती गइरहेको ठाउँका मानिसलाई मोबाइलमा एसएमएसमार्फत् हात्ती आइरहेको कुरा जानकारी दिई बच्नको लागि आग्रह गर्छ । साथै यो टिमले नेपाली सेवा र रेन्जरहरुलाई समेत सूचना दिने काम गर्छ र हात्तीलाई नियन्त्रण गर्न धेरै सजिलो हुन्छ ।

एभरेस्ट कास्ट

अाइटेक नेपाल प्रालिले सन् २०१० देखि इन्टरनेट रेडियो सर्भिस प्रदान गर्दै आएको छ । हालसम्म ६९ जिल्लाको ३ सय ५० भन्दा बढी रेडियो स्टेशनलाई अनलाइन रेडियोको सर्भिस दिएको छ । इन्टरनेट रेडियो सर्भिस दिँदा आफ्नै कन्ट्रोल प्यानल विकास गर्ने सोचअनुरुप विकास भएको प्रडक्टको नाम हो, एभरेस्ट कास्ट ।

२०१५ देखि यस्तो कन्ट्रोल प्यानलको रिसर्च र डेभलपमेन्टको काम सुरु गरी २०१७ को जनवरीमा एभरेस्ट कास्ट विकास गरिएको हो ।  साउटकास्ट र आइसकास्ट होस्टिगं प्रदान गर्न यो प्रडक्ट लिनक्स अपरेटिङ सिस्टममा अाधारित छ । ।

यसबाट सजिलै स्ट्रिमिगंको एकाउन्ट खोल्न सकिुनका साथै कुनै पनि रेडियो स्टेशन वा जसलाई स्ट्रिमिगंको सर्भिस चाहिएको छ, उसले सजिलै होस्टिगं सेवा प्राप्त गर्न सक्दछ ।

अरु कुनै पनि कन्टेल प्यानलमा नभएको प्रोटोकल अर्थात् सेक्युर स्ट्रिमिङको प्रोटोकल यसमा प्रयोग गरिएको छ । यसमा वेबसाइटमा बजिरहेको रेडियो अरु कसैले अनाधिकृत रुपमा प्रयोग गर्न सक्दैन ।

गुनासो

कुनै संस्था, व्यक्ति, समुदाय वा सार्वजनिक महत्वको विषयमा सेवाग्राहीले मोबाइबाटै गुनासो टिपाउन सक्ने सुविधा दिएको छ गुनासोले । २०१७ को जनवरीमा मोबाइल एपको रुपमा रिलिज भएको गुनासो केभ टेक्नोलोजीले विकास गरेको हो ।

भक्तपुर नयाँ ठिमीमा अवस्थित केभ टेक्नोलोजीले आइटीका विभिन्न प्रडक्ट निर्माणमा काम गरिरहेको छ । यसको पछिल्लो प्रडक्ट गुनासोले सेवाग्राहीहरुको गुनासो र प्रतिक्रियाहरुलाई जम्मा गर्न, संगठित गर्न र ब्याख्याा गर्न निकै सहयोग पुर्याएको छ ।

कम्पनीले पछिल्लो डाटा साइन्सको क्षेत्रहरु एनएलपी, मसिन लर्निगं, डिप लर्निगंजस्ता आधुनिक प्रविधिहरुको प्रयोग गरेर यो प्रडक्टमार्फत फिडब्याक म्यानेजमेन्ट गर्ने तरिकालाई आधुनिक र प्रविधिमैत्री बनाउने काम थालेको छ ।

केभ टेक्नोलोजी काठमाडौं विश्वविद्यालयको बिजनेश इनक्युबेशन सेन्टरबाट खुलेको संस्था हो । कम्प्नीले ल्याएको पछिल्लो प्रडक्ट गुनासो फिडब्याक म्यानेजमेन्ट सिस्टम हो । यसले सेवाग्राहीका गुनासा र प्रतिक्रियालाई संस्थाको म्यानेजमेन्ट टिमसमक्ष लैजाने काम गर्दछ । यसले फिडब्याकलाई जम्मा गरेर म्यानेजमेन्टसमक्ष लैजाने मात्रै नभई फिडब्याकको विश्लेषण पनि गर्ने भएकाले म्यानेजमेन्टले नयाँ निर्णय लिन सक्छ । गुनासो एपले भाषा छुट्याउने, सकारात्मक वा नकारात्मक गुनासो छुट्याउने काम गर्छ ।

नेपाल भिआर

भर्चअल रियालीटीको सहयोगमा नेपालको पर्यटन र हस्पिटालिटी क्षेत्रको प्रवद्र्धन गर्ने उद्धेश्यका साथ सुरु भएको प्रडक्ट हो, नेपाल भिआर । सिमान्टिक क्रिएसन प्राइभेट लिमिटेडले २०१६ को सेप्टेम्बरमा सार्वजनिक गरेको नेपाल भिआरले छोटो समयमै लोकप्रियता कमाउन सफल भएको छ ।

नेपालले यो वर्ष १० लाख पर्यटक भित्र्याउने लक्ष्य राखेको छ । पर्यटनको प्रचुर सम्भावना भएको देश भएपनि हालसम्म अपेक्षा गरेको पर्यटक संख्यासम्म कहिल्यै पुग्न सकिएको छैन । यसका पछाडि विभिन्न कारण छन् । मुख्य कुरा पर्याप्त मात्रामा मार्केटिङ नभएकै कारण नेपालमा पर्यटक नआएका हुन् भन्ने तथ्य बुझेका केही युवाको टिमलले बनाएको प्रडक्टको नाम हो, नेपाल भिआर ।

भर्चुअल रियालिटी यस्तो नवीनतम प्रविधि हो, जसले मानिसलाई अर्कै दुनीयाँमा प्रवेश गराउँदै भावनात्मक सम्बन्ध कायम गराउँछ । नेपाल भिआर भनेको एउटा प्लाटफर्म हो, जहाँ पर्यटकीय ठाउँहरु, ट्रेकिङका गन्तव्य, म्युजियम, क्याफे, रेष्टुराँ, आर्ट ग्यालरी आदिका बारे जानकारी, भिडियो, ब्लगका साथै भर्चुअल रियालिटी कन्टेन्ट पनि हुन्छ । भिआर कन्टेन्ट भनेको इन्टरयाक्टिभ रुपमा स्टोरीको गहिराइमा पुगेर आफू अनूकुलको कथा अगाडि बढाउन सकिन्छ ।

परी
काठमाडौंको दरबारमार्गमा नेपाल एसबिआई बैंकले नेपालमै पहिलो पटक डिजिटल ब्राञ्च खोलेको छ यो डिजिटल ब्राञ्चमा सबै बैंकिङ कारोबार डिजिटल मशिनले गर्ने व्यवस्था गरेको छ । डिजिटल मशिनबाट सेवा प्रदान गर्ने योजना ल्याइएसँगै अब व्यक्तिले सम्पूर्ण बैकिङ कारोबारको जानकारी ग्राहकलाई दिन सकिदैन ।

यही समस्यालाई सम्बोधन गर्न नेपाल एसबिआई बैंकले त्यहाँ कुनै रोबोट राखेर सबै जानकारी सेवाग्राहीलाई दिन सकियो भने बैंकले कस्टमरसँग अझै राम्रो सम्बन्ध बनाउन सक्ने र यसले मानवीय श्रमलाई पनि न्यूनीकरण गर्ने योजना ल्यायो । बैंकले आफ्नो योजना साकार पार्न पाइला टेक्नोलोजीसँग प्रस्ताव गर्यो र पाइलाले बैंकको यो प्रस्तावलाई व्यवहारिक रुपमा साकार पार्न रोबोट बनायो, जसलाई नाम दिइयो परी ।

परी नेपालको पहिलो कमर्सियल बैंकिङ हुमन असिस्टेन्ट रोबोट हो, जसले हाल दरबारमार्गको एसबिआई बैंकमा आउने ग्राहकलाई बैंकिङ सेवाबारे जानकारी दिने, बैंकिभित्रका मशिनहरुको जानकारी दिने काम गर्दछ । रोबोटमा भएको इन्टरयाक्टिभ डिस्प्लेमा सेवाग्राहीले बैंकसँग सम्बन्धित प्रश्न र जिज्ञासा राख्न सक्छन् र यसको समाधान रोबाट आफैले नै दिने गर्छ ।