आईसीटी समाचार
विश्वभरका एयरपोर्टहरूमा कामलाई नियमन गर्न विभिन्न प्रकारका सफ्टवेयरहरू प्रयोग गरिन्छ। यी सफ्टवेयरहरूले मेसिनहरू चलाउँछन् जसले कामहरू स्वचालित बनाउँछन् र समय बचत गर्छ। अन्त्यमा यात्रुहरूको अनुभव सुधार हुन्छ र उडानहरू समयमै उड्न सजिलो हुन्छ। तर के हुन्छ जब सफ्टवेयरमै भर पर्ने यो प्रणाली नै ठप्प हुन्छ?
वास्तवमा, शनिबार युरोप र विश्वका केही ठूला एयरपोर्टहरूमा यस्तै दृश्य देखियो। हिथ्रो, ब्रुसल्स र बर्लिनका एयरपोर्टहरूमा प्रयोग हुने म्युज सफ्टवेयरलाई ह्याक गरिएको थियो। अचानक भएको साइबर आक्रमणले यात्रुहरू र एयरलाइन्स दुवैलाई ठूलो घाटा पुर्यायो। त्यसबाट ती तीनै एयरपोर्टमा स्वचालित चेक-इन प्रणाली ठप्प भयो। नतिजा, उडानहरू रद्द हुन पुगे र धेरै उडानमा घण्टौं ढिला भयो।
एयरपोर्टमा धेरै प्रक्रिया प्रविधिमा भर पर्ने गरी चल्छन्। तर प्रणाली क्र्यास भएपछि अवस्था यस्तो भयो कि एयरपोर्ट स्टाफले पुराना तरिका अपनाउन बाध्य भए। कर्मचारीहरूले हातले ब्यागेज ट्याग लेख्नुपर्यो र फोनमा बोर्डिङ सूची बनाउनुपर्यो।
यो दृश्य यस्तो थियो जस्तो एयरपोर्ट अचानक केहि दशक पछाडि फर्किएको हो। त्यस्तो परिस्थितिमा एयरपोर्टमा पर्याप्त कर्मचारी थिएनन् र हातले गरिने प्रक्रियाको तयारी पनि थिएन। त्यसैले यात्रुहरूले लामो लाइन र उडान रद्द हुनु पूर्वको असुविधा भोग्नुपर्यो।
यो साइबर आक्रमणले लक्षित गरेको म्युज सफ्टवेयर आजकल धेरै एयरपोर्टहरूमा प्रयोग भइरहेछ। यो सफ्टवेयर एयरपोर्टको प्रोसेसिङ प्रणाली सम्हाल्छ। यो मूलतः यात्रु प्रक्रिया व्यवस्थापन गर्ने प्रणाली हो, जसले एयरलाइन्स कम्पनीहरूलाई एउटै हार्डवेयरबाट चेक-इन र बोर्डिङ गर्न सुविधा दिन्छ। यसको मद्दतले कम्पनीहरूले फरक-फरक गेट र स्टाफमा अतिरिक्त खर्च बढ्नबाट जोगिन्छन्।
सम्बन्धित कम्पनीले म्युज सफ्टवेयरमा समस्या आएको स्वीकार गरेको छ । सहायक कम्पनीले यो प्रणाली प्रदान गरेको जनाएको छ। कम्पनीले भनेको छ - समस्याको पहिचान भइसकेको थियो र केही समयभित्र यो ठीक गरिएको पनि छ। साथै, भविष्यमा यस्तो स्थिति दोहोरिन नदिनका लागि काम भइरहेको जानकारी दिएका छन्।
यो घटना स्पष्ट पार्छ कि प्रविधिमा पूर्णरूपले निर्भर प्रणाली एक साइबर आक्रमणबाट कति ठूलो संकटमा पर्न सक्छ। जसरी ठूला एयरपोर्टहरूलाई अचानक हस्त प्रक्रियातर्फ फर्किनुपरेको थियो, त्यो एउटा चेतावनी हो कि साइबर सुरक्षा प्रति अझ कडाइ र तयारी आवश्यक छ।
