आईसीटी समाचार
वैज्ञानिकहरूले भर्खरै यस्तो अनौठो क्रिस्टल पत्ता लगाएका छन् जसले क्वान्टम कम्प्युटिङको दुनियाँमा क्रान्ति ल्याउन सक्छ। यो क्रिस्टलको नाम प्लेटिनम-बिस्मथ-टू (PtBi₂) हो।
विशेषता के भने, यसले बाहिरबाट सुपरकन्डक्टर जस्तो व्यवहार गर्छ, तर भित्रबाट सामान्य धातु जस्तो व्यवहार गर्छ। साधारण शब्दमा भन्नुपर्दा, यसले फिजिक्सका परम्परागत नियमहरूलाई चुनौती दिएको छ।
पीटीबीआई२ के हो?
पीटीबीआई२ एक चम्किलो खैरो रङको क्रिस्टल हो। साधारण सुपरकन्डक्टरहरूमा बिजुली सम्पूर्ण पदार्थभित्र बिना अवरोध बग्छ। तर PtBi₂ मा यस्तो हुँदैन। यसको माथिल्लो र तल्लो सतहमा मात्र बिजुली बिना अवरोध बग्छ, जबकि भित्री भाग सामान्य धातु जस्तै व्यवहार गर्छ। अर्थात् सुपरकन्डक्टिविटी केवल सतहसम्म सीमित हुन्छ—र यही कुरा यसलाई अनौठो बनाउँछ।
यस क्रिस्टलको अद्वितीय गुण
पीटीबीआई२ को सतहमा इलेक्ट्रोनहरूले सिक्सफोल्ड प्याटर्नमा जोडी बनाउँछन्, जुन पहिले कुनै पदार्थमा देखिएको थिएन। IFW ड्रेसेनको अध्ययन अनुसार, यदि क्रिस्टल काटियो भने पनि नयाँ सतहमा इलेक्ट्रोनहरू फेरि जोडी बन्छन् र सुपरकन्डक्टिविटी कायम रहन्छ।
माजोराना पार्टिकल्स र क्वान्टम कम्प्युटिङ
सबैभन्दा रोचक पक्ष माजोराना पार्टिकल्ससँग सम्बन्धित छ। यी त्यस्ता पार्टिकल्स हुन् जसले आफैंको एन्टि-पार्टिकलको भूमिका खेल्छन् र अत्यन्त स्थिर मानिन्छन्। PtBi₂ को किनारहरूले यी माजोराना पार्टिकल्सलाई प्राकृतिक रूपमा समातेर राख्न सक्छन्, जसले क्वान्टम कम्प्युटरको क्युबिट्सलाई अत्यन्त स्थिर बनाउने सम्भावना दिन्छ।
क्वान्टम कम्प्युटरका लागि लाभ
हालका क्वान्टम कम्प्युटरहरूका क्युबिट्स धेरै नाजुक हुन्छन् र सानोतिनो अशान्तिले बिग्रन सक्छ। पीटीबीआई२ लाई टोपोलोजी आधारित सुपरकन्डक्टर मानिन्छ। यसको अर्थ, किनारमा रहेका माजोराना पार्टिकल्सबाट बलियो र स्थिर क्युबिट्स बनाउने सम्भावना छ, जसले क्वान्टम कम्प्युटिङको विश्वलाई अझ व्यवहारिक बनाउनेछ।
भविष्यका सम्भावनाहरू
वैज्ञानिकहरूले पीटीबीआई२ लाई अझ राम्रोसँग कन्ट्रोल गर्ने उपायहरूमा काम गरिरहेका छन्—जस्तै क्रिस्टललाई पातलो बनाउने र चुम्बकीय क्षेत्रको मद्दतले माजोराना पार्टिकल्सलाई विशेष स्थानमा लक गर्ने। जेरोन भान डेन् ब्रिन्कका अनुसार, यो खोजले टोपोलोजी बेस्ड क्वान्टम कम्प्युटिङलाई व्यवहारिक बनाउने दिशामा ठूलो कदम हुनसक्छ।
