स्नेहा झा
पिएचपी वेब डेभलपमेन्टका लागी धेरै लोकप्रिय प्रोग्रामिंग भाषा हो । यदि तपाइँ वेब डेभलपमेन्ट सिक्न चाहनुहुन्छ भने तपाईले पिएचपी सिक्नु पर्छ ।
आज धेरै मानिसहरू आफ्नो व्यवसायको लागि वेबसाइटहरू सिर्जना गर्दै छन् र आफ्नो व्यापार अनलाइन बनाइरहेका छन् । पिएचपीले पनि वेबसाइटहरू सिर्जना गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ ।
यसबाहेक, तपाईं विभिन्न प्रोग्रामिङ भाषाहरूको मद्दतले वेबसाइट बनाउन सक्नुहुन्छ । आजको लेखमा हामी पिएचपी भनेको के हो? कसले यो प्रयोग गरिरहेको छ? पिएचपीले कसरी काम गर्छ ? पिएचपीका सुविधा र फाइदाहरू, पिएचपी कसरी र कहाँ सिक्ने भन्ने बारे जानकारी दिदैछौँ ।
पिएचपी भनेको के हो?
पिएचपीको पूरा नाम हाइपरटेक्सट प्रि प्रोसेसर हो । हाइपरटेक्स्ट प्रिप्रोसेसर सबैभन्दा बढी प्रयोग हुने ओपन सोर्स र जेनेर परपस सर्भर साइड स्क्रिप्टिङ भाषा हो जुन मुख्य रूपमा डाइनामिक वेबसाइट र एप सिर्जना गर्न वेब प्रयोग गरिन्छ । पिएचपी एचटिएमएलमा सम्मिलित सर्भर साइड स्क्रिप्टिङ लैंग्वेज हो ।
पिएचपी लैंग्वेज सन् १९९४ मा रासमस लरडर्फद्वारा विकसित गरिएको थियो । डब्लुथ्री टेकको एक अनुसन्धान अनुसार उनीहरुको वेबसाइट ७९ प्रतिशत पिएचपी प्रयोग गरेर विकास गरिएको थियो ।
पिएचपी वेबसाइट र एप सिर्जना गर्न मात्र होइन, फेसबुक जस्ता धेरै टेक दिग्गजहरूको वेब एपहरू सिर्जना गर्न समेत प्रयोग गर्ने गरेका छन्, यो वर्डप्रेस, ड्रुपल, सपिफाइ, वुकमर्स आदि जस्ता धेरै सिएमएस(कन्टेन्ट म्यानेजमेन्ट सिस्टम) सिर्जना गर्न प्रयोग गरिन्छ ।
थप रूपमा, यसले माइ एसक्युएल, पोस्टग्रे एसक्युएल, ओराकल, साइबेस, इन्फोरमिक्स र माइक्रोसफ्ट एसक्युएल सहित धेरै लोकप्रिय डाटाबेसहरूसँग एकीकृत गर्न पनि सहयोग गर्दछ । पिएचपीले पिओपी थ्री, ,आइम्याप र एलडिएपी जस्ता प्रोटोकलहरूको ठूलो संख्यालाई समर्थन गर्दछ । पिएचपी फोरले जाभा र अब्जेक्ट आर्किटेक्चर (सिओएम र कोब्रा) लाई पनि समर्थन गर्दछ।
पिएचपी कसले प्रयोग गरिरहेको छ?
फेसबुक, स्ल्याक, लिफ्ट आदि जस्ता ठूला टेक दिग्गजहरूले पिएचपी प्रयोग गरिरहेका छन् । यससँगै वर्डप्रेस, ड्रुपल, सपिफाइ, वुकमर्स आदि जस्ता धेरै सिएमएस(कन्टेन्ट म्यानेजमेन्ट सिस्टम) ले पनि पिएचपीको प्रयोग गरिरहेका छन् ।
किन पिएचपी प्रयोग गर्ने?
हामी वेबसाइटको ब्याकएन्ड भनेर चिनिने पिएचपी भाषा प्रयोग गरि सर्भर–साइड स्क्रिप्टिङसँग सम्बन्धित जुनसुकै काम गर्न सक्छौं ।
जस्तै पिएचपीले फारमबाट डाटा प्राप्त गर्न सक्छ, डायनामिक वेब टेक्सट कन्टेन्ट सिर्जना गर्न सक्छ, विभिन्न डाटा बेसहरूसँग काम गर्न सक्छ, सत्रहरू सिर्जना गर्न, इमेल पठाउन आदि आदि ब्याकइन्डमा पिएचपीको मद्दतले गर्न सकिन्छ ।
यस बाहेक, प्रयोगकर्ताको डेटा इन्क्रिप्ट गर्न पिएचपीमा धेरै ह्यास फंक्चनहरू उपलब्ध छन् जसले पिएचपीलाई सर्भर–साइड स्क्रिप्टिङ भाषाको रूपमा प्रयोग गर्न सुरक्षित र भरपर्दो बनाउँछ । पिएचपी सबै प्रमुख अपरेटिङ सिस्टमहरू जस्तै विन्डोज, लाइनक्स, यूनिक्स, म्याक ओएस एक्स आदिमा चल्न सक्छ । पिएचपीले डाटाबेसको विस्तृत दायरा प्रयोग गर्न अनुमति दिन्छ।
यसबाहेक, सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा यो हो कि जो कोहीले पनि पिएचपी निःशुल्क प्रयोग गर्न सक्छन् र यसलाई डाउनलोड पनि गर्न सक्छन् ।
पिएचपीका सुविधाहरू
पिएचपी एक धेरै लोकप्रिय प्रोग्रामिङ भाषा हो किनभने यो एक खुला स्रोत भाषा हो । पिएचपीको केहि महत्त्वपूर्ण सुविधाहरू तल दिइएको छः
पिएचपी सोर्स कोड र सफ्टवेयर वेबमा निःशुल्क उपलब्ध छ । कुनै पनि लागत बिना आफ्नो आवश्यकता अनुसार पिएचपीको कुनै पनि संस्करण विकास गर्न सक्नुहुन्छ ।
पिएचपी कसरी र कहाँ सिक्ने?
आजको समयमा, यदि कुनै विद्यार्थी वा काम गर्ने पेशेवरले पिएचपी सिक्न चाहन्छ भने, उसले सजिलैसँग सिक्न सक्छ । तर पिएचपी सिक्नु अघि, तपाइँसँग एचटीएमएल, सिएसएस, जाभा स्क्रीप्ट, माइ एसक्यूएल जस्ता प्रोग्रामिङ भाषाहरूको बारेमा आधारभूत ज्ञान हुनुपर्छ ।
तपाईलाई माथि उल्लेखित प्रोग्रामिङ भाषाहरूको बारेमा ज्ञान नभए पनि, तपाई अझै पनि पिएचपी सिक्न सक्नुहुन्छ । पिएचपी सिक्नका लागि, तपाईंले यो वेबसाइटबाट https://secure.php.net/docs.php पिएचपी डक्युमेन्टहरुलाई फलो गर्नुपर्छ । यहाँ उपलब्ध डक्युमेन्टहरुबाट तपाईले पिएचपीको बारेमा थप बुझ्न सक्नुहुनेछ ।
यी सबै बाहेक, इन्टरनेटमा धेरै वेबसाइटहरू छन् जहाँ तपाइँ पिएपी सिक्न सक्नुहुनेछ जस्तै ट्युटोरियल्स पोइन्ट, टाइज्याग, ह्याकिंग विथ पिएचपी डटकम, डब्लुथ्री स्कुल्स डटकम, कोड एकेडेमी डटकम आदि वेबसाइटहरूमा गएर सिक्न सक्नुहुन्छ ।
यस बाहेक तपाई युट्युबबाट भिडियो ट्युटोरियल पनि हेर्न सकिन्छ । तपाईंले युट्युबमा धेरै क्रियटरहरू भेट्टाउनुहुनेछ, जसको च्यानलमा धेरै भिडियो ट्यूटोरियलहरू अपलोड गरिएका छन् ।
यो सबै पछि तपाइँ एक कोर्स पनि गर्न सक्नुहुन्छ । तपाईंले ब्रोडवे इन्फोसिस, आइटी ट्रनिंग नेपाल, टेक एक्सिस जस्ता आइटी प्रशिक्षण संस्थामा धेरै पाठ्यक्रमहरू पनि प्राप्त गर्नुहुनेछ । यदि तपाइँ अफलाइन सिक्न चाहनुहुन्छ भने, तपाइँ तपाइँको नजिकैको संस्थानमा भर्ना लिई पिएचपी प्रोग्रामिङ भाषा सिक्न सक्नुहुन्छ ।
