कीवर्डहरू -

साइबर सुरक्षा

साइबर ठगीमा युवाहरूको संलग्नता बढी, बायोमेट्रिकसहितको केवाईसी लागु गर्न सुझाव

साइबर प्रविधिमा आधारित शंकास्पद वित्तीय कारोबारमा १९ देखि २४ वर्ष उमेर समूहका युवाहरू बढी देखिएका छन् । नेपाल राष्ट्र बैंकको वित्तीय जानकारी ईकाईले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन अनुसार साइबर प्रविधिमा आधारित ठगीमा युवाहरूको संलग्नता बढी देखिएको हो । 

सन् २०२४ को पहिलो पाँच महिनामा प्राप्त भएका ‘साइबर इनेबल फ्रड’ सम्बन्धी शङ्कास्पद कारोबार विवरणको विस्तृत रूपमा विश्लेषण गर्दा शंकास्पद कारोबारमा १८-२४ वर्ष उमेर समूहका व्यक्ति र पेसामा ‘विद्यार्थी’ उल्लेख गरेका व्यक्तिहरू सबैभन्दा बढी संलग्न रहेको प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको छ । 

त्यसपछिको दोस्रो नम्बरमा २५ देखि ३० वर्षमा उमेर समूहका व्यक्तिहरू त्यस्तो कारोबारमा संलह्न रहेका छन् । शंकास्पद कारोबारमा संलग्न ७० प्रतिशत व्यक्तिहरू १९ देखि ३० वर्ष उमेर समूहका छन् । १९ देखि ३० वर्ष उमेर समूहका व्यक्तिहरू प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष रूपमा शंकास्पद कारोबारमा संलग्न रहेको देखिएको छ ।

यसैगरी, शंकास्पद कारोबारमा जोडिएका करिब आधा खाता तीन महिनाभित्र खोलिएको पाइएको छ । यस बाहेक रिपोर्ट गरिएका तीन चौथाई खाता गत ९ महिनाभित्र खोलिएका छन् । 
साइबर प्रविधिमा आधारित ठगीका लागि मुख्य रूपमा गिफ्ट/पार्सल फ्रड, फेक अनलाइन बिजनेस प्लेटफर्म, सामाजिक सञ्जालमा अरू जस्तै बन्न खोज्नु, ओटीपी फ्रड, लट्री फ्रड, वालेट, बैंक लगायतका तरिकाको प्रयोग भएको पाइएको छ ।

साइबर प्रविधिमा आधारित ठगी न्यूनीकरण गर्न सूचक संस्था, कानुन कार्यान्वयन गर्ने निकाय, अनुसन्धानकारी निकाय र नियामक तथा सुपरिवेक्षकीय निकायलाई आवश्यक सुझावहरू सिफारिस गरिएको छ ।

बायोमेट्रिकसहितको केवाईसी लागु गर्न सुझाव 

डिजिटल बैंकिङ प्रडक्ट प्रयोगका लागि बायोमेट्रिकसहितको केवाईसी लागु गर्नुपर्ने, बैंक तथा वालेटमा प्रयोग भएको मोबाइल नम्बर सम्बन्धित व्यक्तिको नाममा वा नजिकका परिवारको नाममा दर्ता भएको वा नभएको चेक गर्नुपर्ने मल्टिफ्याक्टर अथेन्टिकेसन प्रयोग गर्नुपर्ने, नयाँ खाताबाट कारोबार गर्न कुलिङ पिरियड लागु गर्नुपर्ने सुझाव दिइएको छ । 

यस बाहेक जनचेतना बढाउनुपर्ने, द्रुत ट्रेसिङ र सूचना आदानप्रदानको सुविधा विकास गर्नुपर्ने, वालेट र कार्ड इन्स्योरेन्स ल्याउनुपर्ने लगायतको सुझाव दिइएको छ ।  
 

साइबर सुरक्षा

अनलाइनबाट ठगी गर्ने नौ जना भारतीय नागरिक पक्राउ

प्रहरीले अनलाइनमार्फत ठगी गर्ने नौ जना भारतीय नागरिकलाई पक्राउ गरी सार्वजनिक गरेको छ। हेटौँडा उपमहानगरपालिका–४, पारिजा…

क्याश एपमार्फत ५ करोड बराबरको अवैध कारोबार गर्ने कार्यमा संलग्न गिरोह पक्राउ

क्याश एपमार्फत ५ करोड बराबरको अवैध कारोबार गर्ने कार्यमा संलग्न गिरोह पक्राउ परेका छन् ।

बेटिङ एपबाट ३ करोड बढीको कारोबार गर्ने एक युवक पक्राउ

काठमाडौं उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालयले अनलाइन जुवा तथा सट्टेबाजी खेल्ने खेलाउने कार्यमा संलग्न एक व्यक्तिलाई पक्राउ गरेको छ …

नक्कली ड्राइभिङ लाइसेन्स जारी गर्ने कार्यमा संलग्न ५ जना कर्मचारी पक्राउ

केन्द्रिय अनुसन्धान व्यूरोले नक्कली ड्राइभिङ लाइसेन्स जारी गर्ने कार्यमा संलग्न ५ जना कर्मचारीलाई पक्राउ गरेको छ । 

सामाजिक सञ्जालबाट आईफोन, गरगहना, घडीसहितको लगेज कुरियर गरेको भन्दै ठगी गर्ने पक्राउ

सामाजिक सञ्जालबाट आईफोन, गरगहना, घडीसहितको लगेज कुरियर गरेको भन्दै ठगी गर्ने एक युवकलाई काठमाडौं अपराध उपत्यका अनुसन्धान कार्…

कोलोकेसन सेवा सम्बन्धि कानुनी व्यवस्था गर्न महालेखाको निर्देशन

महालेखापरीक्षकको कार्यालयले कोलोकेसन सेवा सम्बन्धि कानुनी व्यवस्था गर्न राष्ट्रिय सूचना प्रविधि केन्द्रलाई निर्देशन दिएको छ । <…

राष्ट्रिय साइबर सुरक्षा केन्द्र स्थापना

‘डिजिटल नेपाल फ्रेमवर्क २०७६’ को आकाङ्क्षा पूरा गर्ने उद्देश्यअनुरुप सरकारले ‘राष्ट्रिय साइबर सुरक्षा केन्द्र&rsq…

प्रलोभनमा पारेर अनलाइनबाट ठगी गर्ने चारजना पक्राउ, बाइनान्सबाट १० करोड बढीको कोरोबार

अनलाईनमार्फत ठगी गरेर बाइनान्स एपबाट लगानी गरेको आरोपमा ४ जना पक्राउ परेका छन् । उक्त कार्यमा संलग्न काभ्रेका सुदीप प्याकुरेल, स…

बेटिङ एप्लिकेसनमार्फत २ अर्ब बढी कारोबार गर्ने व्यक्ति पक्राउ

वानएक्स बेट, जुवा ३६५, क्रिप्टोमार्फत २ अर्ब १ करोड भन्दा बढी रकमको कारोबार गर्ने व्यक्ति पक्राउ परेका छन् । 

सुरक्षण मुद्रण केन्द्रका तत्कालीन कार्यकारी निर्देशक पौडेलसहित ६ जनाविरूद्ध भ्रष्टाचार मुद्दा

अख्तियार दुरूपयोग अनुसन्धान आयोगले सुरक्षण मुद्रण केन्द्रका तत्कालीन कार्यकारी निर्देशक विकल पौडेलसहित ६ जनाविरूद्ध भ्रष्टाचार मुद्द…

अनलाइन लटरी, शपिङको प्रलोभन देखाइ ठगी गर्ने ३ जना चिनियाँ नागरिक पक्राउ

अनलाईनमार्फत ठगी गरेको अभियोगमा ३ जना चिनियाँ नागरिकहरूलाई शनिबार दिउँसो प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । 

अनलाइन क्यासिनो गेम खेलाउने ४ जना पक्राउ

एप्लिकेसनबाट क्यासिनो गेम खेलाउने ४ जना पक्राउ परेका छन् । काठमाडौं उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालयले क्यास एप, फिरिन लगा…

५ वर्षमा साइबर अपराधका घटना ६ गुणाले वृद्धि

पछिल्लो पाँच वर्षमा साइबर अपराधका घटना छ गुणा बढीले वृद्धि भएको पाइएको छ । नेपाल प्रहरीको साइबर ब्यूरोको तथ्याङ्कअनुसार आर्थिक …

अन्जान मानिसबाट आएको रकम कहिल्यै प्रयोग नगर्न इसेवाको अनुरोध

डिजिटल वालेट इसेवाले अन्जान मानिस वा अज्ञात स्रोतबाट आफ्नो इसेवा खाता (वा अन्य कुनै बैंक खाता) मा आएको रकम कहिल्यै प्रयोग नगर्न…

महिलाको चरित्रहत्या गरेको आरोपमा युट्युबर मनोज मानव पक्राउ

महिलाको चरित्रहत्या गरेको आरोपमा युट्युबर मनोज मानव पक्राउ परेका छन् । नेपाल प्रहरीको साइबर ब्यूरोले झूटो विवरण प्रस्तुत गरी युट्…